Sterydoidy anaboliczne, czyli tzw. sterydy anaboliczno-androgenne (AAS), są syntetycznymi pochodnymi testosteronu. Choć wykorzystywane są w medycynie do leczenia konkretnych zaburzeń hormonalnych, to ich popularność wśród sportowców i osób dążących do szybkiego przyrostu masy mięśniowej budzi nie tylko kontrowersje zdrowotne, ale również prawne. W tym artykule wyjaśniamy, kiedy posiadanie środków anabolicznych w Polsce jest legalne, a kiedy prowadzi do odpowiedzialności karnej.
Czym są sterydy anaboliczne i jak reguluje je polskie prawo?
W Polsce sterydy anaboliczne są klasyfikowane jako produkty lecznicze zgodnie z ustawą z dnia 6 września 2001 r. – Prawo farmaceutyczne. Oznacza to, że zarówno ich produkcja, import, jak i dystrybucja oraz sprzedaż podlegają ścisłym regulacjom prawnym.
Posiadanie tych substancji na własny użytek jest legalne tylko wtedy, gdy dana osoba nabyła je na podstawie ważnej recepty. W przeciwnym razie – w przypadku zakupu przez internet, za granicą lub od osób trzecich bez recepty – może dojść do naruszenia prawa. Przepisy nie pozostawiają wątpliwości: środki anaboliczne bez pozwolenia mogą prowadzić do odpowiedzialności karnej, zwłaszcza gdy istnieje podejrzenie ich przeznaczenia do obrotu.
Jakie przepisy mają zastosowanie?
Kluczowe znaczenie mają przepisy Prawa farmaceutycznego, zwłaszcza:
- Art. 124 – dotyczy wprowadzenia do obrotu produktów leczniczych bez pozwolenia. Grozi za to grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do 2 lat.
- Art. 125 – odnosi się do działalności gospodarczej (produkcji, importu) produktów leczniczych bez zezwolenia. Również zagrożonej karą pozbawienia wolności do lat 2.
To oznacza, że zarówno osoba handlująca sterydami, jak i ta, która je nielegalnie sprowadza lub magazynuje, może stanąć przed sądem. Nawet jeśli intencją było ich „własne użycie”, ilość preparatów oraz okoliczności zakupu mogą sugerować inną motywację.
Przykłady z praktyki organów ścigania
Polska policja i służby celne regularnie rozbijają nielegalne siatki handlu sterydami anabolicznymi. Przykładowo:
- W 2021 roku Prokuratura Regionalna w Gdańsku oskarżyła mężczyznę o obrót sterydami i pranie pieniędzy na kwotę 350 tys. zł.
- W 2018 roku celnicy zatrzymali mężczyznę przewożącego przez granicę znaczne ilości sterydów bez zezwolenia – tłumaczył, że to „na własny użytek”.
- W 2024 roku w Toruniu zatrzymano osobę posiadającą 5,5 litra cieczy w ampułkach oraz 5000 tabletek zawierających sterydy anaboliczne.
W każdym z przypadków kluczowe znaczenie miały: ilość preparatów, brak dokumentów oraz podejrzenie dystrybucji. Organy ścigania traktują takie sprawy bardzo poważnie, a sądy coraz częściej orzekają surowe kary.
Co grozi za posiadanie sterydów bez recepty?
Jeśli dana osoba posiada środki anaboliczne bez recepty, w ilości przekraczającej potrzeby osobiste, lub jeśli istnieją okoliczności wskazujące na zamiar ich sprzedaży – może zostać oskarżona o przestępstwo. To samo dotyczy osób sprowadzających sterydy z zagranicy przez internet lub kurierem – często nieświadomych, że dokonują importu produktu leczniczego bez zezwolenia.
W takich przypadkach grożą realne konsekwencje karne – łącznie z zatrzymaniem, przeszukaniem mieszkania i postawieniem zarzutów.
Jak się bronić w przypadku zarzutów?
Jeśli zostaną postawione zarzuty związane z posiadaniem, obrotem lub importem sterydów anabolicznych, kluczowe jest szybkie działanie i strategia procesowa. W ramach obrony można m.in.:
- wskazać na legalne pochodzenie substancji (np. recepta, leczenie specjalistyczne),
- udowodnić brak zamiaru wprowadzenia do obrotu,
- zakwestionować interpretację ilości jako „znacznej”,
- podważyć wiarygodność dowodów zebranych przez prokuraturę.
Pomoc doświadczonego Adwokat prawo karne Wrocław może znacząco zwiększyć szansę na korzystne zakończenie postępowania. W tego typu sprawach bardzo ważne są niuanse – zarówno prawne, jak i procesowe.
Posiadanie na własny użytek – kiedy jest legalne?
Posiadanie sterydów anabolicznych jest legalne wyłącznie wtedy, gdy osoba ma na nie receptę i może wykazać, że są stosowane zgodnie z zaleceniem lekarza. Brak dokumentacji medycznej, zagraniczne opakowania bez oznaczeń, duża ilość substancji – to wszystko może wzbudzić podejrzenia organów ścigania.
Warto zachować wszelkie potwierdzenia zakupu, zaświadczenia od lekarza oraz leki w oryginalnych opakowaniach. Nawet w przypadku przesłuchań, dobrze jest od razu skorzystać z prawa do obrony i odmówić składania wyjaśnień bez konsultacji z adwokatem.
Podsumowanie
Polskie prawo jasno określa, że sterydy anaboliczne są produktami leczniczymi i podlegają regulacjom Prawa farmaceutycznego. Ich legalne posiadanie wymaga recepty i zastosowania zgodnego z przeznaczeniem. Każde odstępstwo – zwłaszcza dotyczące importu, sprzedaży lub magazynowania – może skutkować poważnymi konsekwencjami karnymi.
Jeśli jesteś osobą podejrzaną w sprawie dotyczącej sterydów anabolicznych lub potrzebujesz pomocy prawnej – skorzystaj ze wsparcia doświadczonego obrońcy. Sprawy farmaceutyczne łączą aspekty prawa karnego, medycznego i gospodarczego, dlatego najlepiej skontaktować się z Adwokat prawo karne Wrocław, który zna niuanse tego typu postępowań.